Thủ tướng lưu ý 6 vấn đề ngành Giáo dục cần tập trung

Tại hội nghị, đại biểu đến từ địa phương, các bộ, ngành, trường đại học (ĐH) đã có những trao đổi xung quanh các vấn đề về cơ chế, chính sách nhà giáo; chính sách hỗ trợ cho học sinh dân tộc, miền núi; triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018; thúc đẩy xã hội học tập; phát triển giáo dục đại học (ĐH)…

Nhận định ngành giáo dục và đào tạo (GD-ĐT) năm học vừa qua đạt được nhiều kết quả tích cực, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Đỗ Đức Duy cho biết đối với giáo dục phổ thông, tỉnh Yên Bái đã triển khai đổi mới chương trình, sách giáo khoa theo đúng lộ trình. Để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên tại địa phương, tỉnh Yên Bái đã triển khai các giải pháp như giáo viên biệt phái, giáo viên dạy liên tỉnh, thu hút tuyển dụng đối với các giáo viên trẻ, tổ chức đào tạo cử tuyển ngành sư phạm.

Quang cảnh Hội nghị

Bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận, ngành giáo dục Yên Bái cũng đứng trước những thách thức trong việc tuyển dụng giáo viên, chính sách đãi ngộ cho đội ngũ vùng sâu, vùng xa; chính sách đặc thù cho học sinh miền núi; in ấn, phát hành tài liệu địa phương cho Chương trình giáo dục phổ thông 2018…

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Thu Hà chia sẻ năm học 2022-2023 được xem là một năm ngành giáo dục Thủ đô đạt được kết quả cao ở nhiều phương diện. Tuy nhiên, là địa phương có quy mô học sinh lớn nhất cả nước với gần 2,2 triệu học sinh, tỉ lệ tăng dân số cơ học nhanh, Hà Nội đề nghị Chính phủ những chính sách về quỹ đất dành cho giáo dục và nới mở những quy định về số tầng, số lớp trên đơn vị đất, đơn vị trường được thực hiện, xây dựng để tháo gỡ những bất cập thời gian qua.

Đề cập đến những khó khăn của ngành giáo dục tỉnh Kon Tum, bà Y Ngọc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum cho hay hầu hết giáo viên vùng sâu, vùng xa đều thiệt thòi về nhà ở. Việc duy trì học sinh vùng dân tộc thiểu số đến trường còn nhiều khó khăn, đặc biệt là học sinh cấp trung học cơ sở. Bên cạnh đó, những chính sách về hỗ trợ học phí cho học sinh, chính sách đặc thù cho giáo viên, tuyển dụng giáo viên còn nhiều bất cập.

Giám đốc ĐHQG TP HCM Vũ Hải Quân đánh giá tự chủ ĐH có nhiều kết quả rất tích cực

Nhấn mạnh hành trình tự chủ ĐH thời gian qua có nhiều kết quả rất tích cực, Giám đốc Đại học Quốc gia TP HCM Vũ Hải Quân nhận định: chất lượng đào tạo giáo đục ĐH đã không ngừng được cải tiến với nhiều minh chứng cụ thể về số lượng công bố quốc tế, số lượng chương trình được kiểm định quốc tế và số trường ĐH có tên trên bảng xếp hạng quốc tế đều tăng nhanh.

Tại Việt Nam, thời gian qua giáo dục ĐH cũng đứng trước những thách thức rất lớn, chủ yếu liên quan đến tài chính ĐH. Theo PGS- TS Vũ Hải Quân, nếu không có giải pháp đồng bộ về vấn đề này sẽ giới hạn tiếp cận giáo dục ĐH của một bộ phận không nhỏ sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Đồng thời điều này cũng khiến các trường ĐH chạy theo các ngành đào tạo dễ tuyển sinh, làm mất cân đối nguồn nhân lực phát triển quốc gia trong tương lai.

Bên cạnh đánh giá cao những kết quả đạt được trong năm học 2022- 2023 với điều kiện hết sức khó khăn, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan cũng đánh giá cao sự lắng nghe, cầu thị của Bộ GD-ĐT trong quá trình triển khai năm học vừa qua. Đặc biệt, chương trình gặp gỡ giữa Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn và các nhà giáo được nguyên Phó Chủ tịch nước đánh giá là “cuộc đối thoại dũng cảm” khi những vấn đề bất cập, tồn tại hiện nay của ngành giáo dục được nêu và trao đổi thẳng thắn.

Nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan đánh giá cao nỗ lực của  toàn ngành trong năm học qua

Đối với những tồn tại, bất cập, bà Nguyễn Thị Doan cho rằng Bộ GD-ĐT cần sớm có những nghiên cứu, khảo sát, đánh giá tác động thật cẩn thận về đổi mới chương trình, sách giáo khoa, đổi mới phương pháp để biết được thực chất của sự đổi mới với học sinh, giáo viên như thế nào. Bên cạnh đó, những bất cập về tự chủ ĐH, giáo dục ĐH, chính sách phát triển, thu hút sinh viên ngành khoa học cơ bản, triển khai, nhân rộng học tập suốt đời, quan tâm đến giáo dục thường xuyên… cũng được bà Nguyễn Thị Doan đề cập.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá thời gian qua, ngành Giáo dục đã nỗ lực lớn, quyết tâm cao, hành động quyết liệt triển khai các nhiệm vụ được giao và đạt được những kết quả tích cực.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị

Cụ thể, GD-ĐT tiếp tục được đổi mới và có bước phát triển. Đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT theo Nghị quyết 29 được tích cực triển khai, bước đầu có hiệu quả. Hệ thống giáo dục quốc dân ngày càng hoàn thiện, tiệm cận với chuẩn mực quốc tế. Chất lượng giáo dục ở các cấp học tiếp tục được củng cố, duy trì và nâng lên.

Công tác thi, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập thực chất, hiệu quả hơn, nhiều đổi mới, nhất là việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT, tuyển sinh ĐH được thực hiện nghiêm túc, công bằng và tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh và gia đình, giảm áp lực, tốn kém cho xã hội.

Năm học 2022-2023, mặc dù phải đối mặt với rất gặp nhiều khó khăn, thách thức - nhất là sau đại dịch Covid-19 ngành Giáo dục đã tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp và những kết quả đạt được; nêu cao tinh thần đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực khắc phục khó khăn, vướng mắc, ra sức phấn đấu và đạt nhiều kết quả nổi bật.

Một số kết quả cụ thể được Thủ tướng dẫn ra như: Thể chế, cơ chế, chính sách phát triển GD-ĐT tiếp tục được hoàn thiện; đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được quan tâm, cơ bản đáp ứng yêu cầu về số lượng và chất lượng; chất lượng giáo dục ở các cấp học từng bước được nâng cao; Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 được xây dựng công phu, nghiêm túc, triển khai ở tất cả các cơ sở giáo dục, bước đầu mang lại chuyển biến tích cực; tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023 …

“Thay mặt Chính phủ, tôi đánh giá cao, biểu dương những thành tựu quan trọng đạt được của ngành GD-ĐT trong năm học 2022-2023 và thời gian vừa qua, thể hiện sự tâm huyết, trách nhiệm, quyết tâm, nỗ lực của toàn ngành, đóng góp thành quả chung của đất nước”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Chỉ ra một số tồn tại hạn chế, cùng với nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, Thủ tướng lưu ý 6 vấn đề ngành Giáo dục cần tập trung triển khai trong trước mắt và lâu dài. Đó là: Kiên trì, kiên quyết không để ma tuý vào trường học; khắc phục tình trạng bạo lực học đường, bảo đảm an ninh, an toàn cho học sinh, giáo viên trong mọi hoàn cảnh; sách giáo khoa phải đổi mới nhưng đảm bảo chuản mực, ổn định phát triển; chú trọng nâng cao hơn nữa giáo dục ĐH, cao đẳng, thường xuyên; rà soát môn học giáo dục công dân trong trường phổ thông; có giải pháp nhanh chóng khắc phục tình trạng thiếu giáo viên mầm non, thiếu trường học tạo vùng sâu vùng xa, vùng biên giới, hải đảo.

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ GD-ĐT tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung kịp thời thể chế, cơ chế, chính sách, trong đó ưu tiên xây dựng Luật Nhà giáo; quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục ĐH và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 và sớm công bố phương án thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, phát triển Chương trình giáo dục phổ thông 2018 phù hợp với mục tiêu, yêu cầu đặt ra.

Tổ chức tốt việc tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29 của TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, bảo đảm đầy đủ, toàn diện, nghiêm túc, khách quan, sát thực tiễn, làm cơ sở để tham mưu với cấp có thẩm quyền ban hành văn bản chỉ đạo nhằm tạo đột phá trong đổi mới giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII.

Xây dựng, sửa đổi, bổ sung các chính sách, chế độ đãi ngộ đối với ngũ giáo viên phù hợp; có giải pháp tài chính hỗ trợ giáo viên vùng sâu, vùng xa, giáo viên mầm non; nâng cấp, bổ sung điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học bảo đảm hiệu quả, phù hợp yêu cầu tình hình thực tiễn. Nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên sư phạm và tập huấn, bồi dưỡng giáo viên.

Đẩy mạnh tự chủ giáo dục trên tinh thần “không cầu toàn nhưng cũng không nóng vội” với cách làm bài bản, khoa học, phù hợp với lộ trình cụ thể, rõ ràng để các cơ sở giáo dục tự chủ về chuyên môn, kinh phí nhưng bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước.

Thủ tướng giao Bộ Tài chính phối hợp với Bộ GD-ĐT và các bộ, ngành liên quan có giải pháp tài chính hỗ trợ giáo viên vùng sâu, vùng xa, giáo viên mầm non, trang bị cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị dạy học đang bị thiếu, xuống cấp, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp từng địa phương. Sớm xem xét về tăng phụ cấp cho giáo viên.

Bộ Thông tin và Truyền thông đồng hành cùng ngành Giáo dục, tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng về đường truyền internet tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, hải đảo; chỉ đạo tăng cường tuyên truyền về những chủ trương, đường lối, chính sách đổi mới giáo dục, tạo đồng thuận xã hội; kịp thời chấn chỉnh và xử lý nghiêm các trường hợp đưa tin sai lệch, xuyên tạc về giáo dục.

Bộ Nội vụ, Bộ GD-ĐT và các địa phương phối hợp kiểm tra, rà soát tình hình tuyển dụng biên chế giáo viên bổ sung cho các địa phương giai đoạn 2022-2026, bảo đảm nguyên tắc “có học sinh phải có giáo viên đứng lớp”. Tiếp tục nghiên cứu cơ chế, chính sách đãi ngộ đối để đội ngũ nhà giáo yên tâm gắn bó với nghề.

Đối với các địa phương, Thủ tướng chỉ đạo, cần chú trọng tới lĩnh vực giáo dục và đào tạo trên địa bàn, có chiến lược, kế hoạch, chương trình, bố trí con người, nguồn lực cho giáo dục, để vừa giải quyết những vấn đề trước mắt, vừa phát triển giáo dục lâu dài.

Gửi gắm tới các thầy cô giáo và các cháu học sinh, sinh viên, Thủ tướng chia sẻ: Giáo dục luôn được cả xã hội quan tâm, các thầy giáo, cô giáo đang mang trên mình trọng trách “dạy chữ, dạy người” cho thế hệ trẻ, chủ nhân tương lai của đất nước. Mỗi cán bộ công chức, viên chức làm công tác giáo dục, đào tạo; mỗi thầy cô giáo, mỗi học sinh, sinh viên, cần nỗ lực, quyết tâm vượt qua khó khăn, thi đua dạy tốt, học tốt.

Mỗi cháu học sinh, sinh viên cần nỗ lực phấn đấu, học tập và rèn luyện; tích cực, tự giác, chủ động và sáng tạo nhiều hơn trong các hoạt động giáo dục và học tập. Phải biết đoàn kết, thương yêu, đùm bọc nhau; không ngừng rèn luyện để trở thành con ngoan trò giỏi - không phụ công nuôi dưỡng của gia đình, sự dạy dỗ của các thầy cô cũng như kỳ vọng của xã hội.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu khai mạc Hội nghị

Phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết sẽ lĩnh hội, quán triệt và triển khai những ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ bằng những chương trình, kế hoạch công tác cụ thể và quyết tâm nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đặc biệt là những lưu ý về những điểm còn cần phải khắc phục.