Tự chủ ĐH như “khoán 100” nhưng còn nhiều bất cập

Tại TP HCM, Câu lạc bộ (CLB) mạng lưới đảm bảo chất lượng giáo dục ĐH Việt Nam phối hộ cùng Trường ĐH Hùng Vương TP HCM tổ chức hội thảo “Đổi mới quản trị ĐH trên cơ sở tự chủ ĐH gắn với đảm bảo chất lượng”.

Tự chủ ĐH - Giải pháp cho phát triển giáo dục

Tại hội thảo, TS Trần Việt Anh, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường ĐH Hùng Vương TP HCM, đồng thời là Phó Chủ nhiệm CLB, nhấn mạnh rằng quản trị ĐH dựa trên cơ chế tự chủ không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là giải pháp chiến lược để các trường ĐH thích ứng linh hoạt với những biến đổi nhanh chóng của xã hội. Theo ông, tự chủ giúp các trường tối ưu hóa nguồn lực, cải thiện năng lực cạnh tranh và nâng cao chất lượng đào tạo. Để đạt được hiệu quả, các trường cần đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản trị và giảng dạy, đảm bảo chất lượng giáo dục, thúc đẩy hợp tác quốc tế, phát triển chương trình bền vững và quản lý các nguồn lực một cách hiệu quả.

Các đại biểu tại hội thảo

Đề cập đến quá trình tự chủ ĐH ở Việt Nam, TS Nguyễn Thị Thu Hà, Trường ĐH Công nghệ Giao thông vận tải, chia sẻ rằng hiện nay, khoảng 30 trường ĐH công lập tại Việt Nam đã áp dụng cơ chế tự chủ, đạt được những thành tựu đáng kể như nâng cao vị thế trong hệ thống giáo dục, tăng cường động lực phát triển, linh hoạt hơn trong tạo nguồn thu và cải thiện thu nhập của giảng viên. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế trong quá trình thực hiện, bao gồm khung pháp lý chưa đồng bộ, sự chuẩn bị chưa đầy đủ từ các trường thí điểm và quan niệm sai lệch rằng tự chủ đồng nghĩa với tự quyết hoàn toàn, không tuân theo pháp luật.

GS- TS Nguyễn Đình Đức, Chủ tịch Hội đồng trường - Trường ĐH Công nghệ (ĐHQG Hà Nội), ví tự chủ ĐH như “khoán 100” trong lĩnh vực giáo dục, nhưng cho rằng cơ chế này vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt đối với các trường tư thục. Ông nhấn mạnh rằng cần làm rõ quyền hạn và trách nhiệm giữa chủ sở hữu trường và hội đồng quản trị để đảm bảo hiệu quả thực hiện.

Hội nhập giáo dục đại học toàn cầu

TS Nguyễn Minh Huyền Trang, Trưởng Ban Công tác sinh viên ĐHQG TP HCM, nhận định rằng toàn cầu hóa đang đặt ra nhiều thách thức và cơ hội cho việc duy trì, đảm bảo chất lượng giáo dục. Những thách thức này không chỉ xuất phát từ sự phức tạp của bối cảnh toàn cầu hóa mà còn đến từ các yếu tố ngoại cảnh, đòi hỏi các trường đại học phải linh hoạt ứng phó.

Tại hội thảo, các ý kiến cũng tập trung vào việc nâng cao chất lượng giáo dục ĐH tại Việt Nam, bao gồm: hội nhập quốc tế, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, ứng dụng công nghệ trong chuyển đổi số, và xây dựng cơ chế quản trị hiệu quả. Các tham luận nhấn mạnh rằng tự chủ ĐH đã giúp tăng cường năng lực tự quản, huy động nguồn lực xã hội, nâng cao chất lượng đào tạo và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, các trường ĐH, đặc biệt là công lập, vẫn gặp khó khăn do cơ chế tài chính chưa linh hoạt và chưa tạo động lực mạnh mẽ cho đổi mới, sáng tạo.

Để khắc phục các khó khăn, các chuyên gia đề xuất hoàn thiện thể chế, khung pháp luật về tự chủ đại học, làm rõ vai trò và trách nhiệm của các bên liên quan, khuyến khích sự phát triển của các trường ngoài công lập, và tăng cường liên kết giữa trường đại học với doanh nghiệp. GS- TS Nguyễn Đình Đức khẳng định rằng sự thành công của cơ chế tự chủ ĐH sẽ góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, và phát triển kinh tế - xã hội.